Κόμιτο, καβοντορίτικος χορός κ.α. Εύβοιας φίλοι!

Όλα αλλάζουν γύρω μας, Εύβοιας φίλοι και τα περισσότερα, κατά κοινή αίσθηση, τα βρίσκουμε ακόμα πιο διαφορετικά και μάλλον προς το χειρότερο.. Ο χρόνος κυλάει αδιάκοπα και χτυπάει πιο αμείλικτα τα παλιά οικοδομήματα στα χωριά μας.
Στο σημερινό μικρό αφιέρωμα, μαζί με μια καβοντορίτικη καλημέρα σε όλες και όλους εσάς, συμπατριώτες και Εύβοιας φίλοι, το Κόμιτο Καρυστίας, που βρίσκεται στις ανατολικές απολήξεις της Όχης! Καταγεγραμμένο το χωριό ακόμα από τα χρόνια του Βυζαντίου! Αρχικά αναφέρονταν ως Κόμητο, αλλά από το 1940 το όνομα του χωριού διορθώθηκε σε Κόμιτο. Η Τοπική Κοινότητα Κόμιτου του δήμου Καρύστου στις μέρες μας, συγκροτείται από τον ομώνυμο οικισμό, αυτόν της Αντιάς (το χωριό με την ιδιαίτερη “σφυριά”, την σφυριχτή γλώσσα) και του Ευαγγελισμού.

Ελάχιστοι οι εναπομείναντες σκληραγωγημένοι κάτοικοι, κτηνοτρόφοι στην πλειοψηφία τους. Η φύση αρχέγονη και συναρπαστική εδώ! Άγριες αλλά πανέμορφες οι πλαγιές της Όχης τριγύρω, με ιδιαίτερη χλωρίδα (πολλά τα τρεχούμενα νερά και ως εκ τούτου και η βλάστηση, από τη θαμνώδη, χαμηλή, μέχρι τα ψηλά πλατάνια) και πανίδα (με μεγάλο ορνιθολογικό ενδιαφέρον, αφού φιλοξενούνται εδώ πετροκότσυφες, σκουρόβλαχοι, χαμοκελάδες κ.α.), αλλά και θέα από ψηλά στο απέραντο γαλάζιο! Ο Λιμνιώνας είναι η παραλία του χωριού στο Αιγαίο, όπου εκβάλλουν τα τρεχούμενα νερά της περιοχής.

Στην κεντρική και την πρώτη από τις επισυναπτόμενες φωτογραφίες μου, βλέπουμε το παλιό καφενείο-ταβερνάκι-πανδοχείο ‘Η ΑΝΕΣΗ’, του Κ. Μούτση. Επειδή περί το 1960 το Κόμιτο ήταν από τα πρώτα καβοντορίτικα χωριά που συνδέθηκε με την πρωτεύουσα Κάρυστο με οδική αρτηρία, κατέφθαναν εδώ από το προηγούμενο βράδυ οι κάτοικοι όλων των γειτονικών οικισμών για να επιβιβατούν το επόμενο πρωινό στο λεωφορείο για την πρωτεύουσα Κάρυστο! Στην βεράντα του μαγαζιού αυτού, όπως αναπολούν οι γηραιότεροι, στήνονταν τρανά γλέντια για γάμους, βαφτίσια και γιορτές! Εδώ ήταν άλλωστε και η μοναδική διέξοδος για λίγη χαλάρωση και ένα τσιπουράκι..

Και μια και αγκαλιάζουμε με το νου σήμερα τον περήφανο Καβοντόρο μας, ας παραθέσω δυο πληροφορίες, για όσους από εσάς δεν γνωρίζετε, πατριωτάκια, σχετικά με τον τόσο ξεχωριστό ευβοιώτικο χορό, τον Καβοντορίτικο:

Σταυρωτά τα χέρια, απογειωμένα τα κορμιά, αγκαλιασμένες οι υπάρξεις, χαρούμενες οι ψυχές, ανεβασμένα τα πνεύματα .. στο χορό αυτό της Καρυστίας, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις ξεχωριστές φιγούρες (σαλίγκαρος, αριστερή πορεία κ.α.) που καθιστούν μοναΔικό μας τον ΚΑΒΟΝΤΟΡΙΤΙΚΟ!
Πραγματικά, ο χορός αυτός δεν διαθέτει τα συνηθισμένα χαρακτηριστικά των νησιώτικων χορών! Δεν είναι συρτός, δεν είναι πηδηχτός... Είναι ακριβώς όπως οι άνθρωποι του Καβοντόρου και η μουσική τους (παλαιότερα μάλιστα, ο χορός ονομάζονταν Καλλιανιώτικος, από την περιοχή του Καλλιανού): απλός, γειωμένος, στέρεος, αυθεντικός, Δωρικός! Στην αποκορύφωση του κεφιού (γεγονός που φθίνει πια και πέρα από από απαγορεύσεις λόγω covid-19) οι χορευτές ανταλλάσουν χορεύοντας και τολμηρά, σατιρικά στιχάκια!
Γνωρίζετε Εύβοιας φίλοι ότι αυτός ο χορός αρχικά χορεύονταν μόνο από άνδρες, πιασμένους ο ένας με τον άλλον; Βλέπετε, θεωρούνταν ανάρμοστο ηθικά να πιάνονται σταυρωτά οι άντρες με τις γυναίκες!
Τα βασικά μουσικά όργανα που συνόδευαν στα παλαιότερα χρόνια τον Καβοντορίτικο ήταν τα λυροντάουλα και οι τσαμπούνες. Στις μέρες μας τον πρωταγωνιστικό ρόλο αναλαμβάνουν βιολιά και λαούτα με μεγάλη επιτυχία, αφού ο τόπος μας βγάζει εξαιρετικούς καλλιτέχνες στο είδος αυτό!
Ένα χαρακτηριστικό πάντως που παραμένει αναλλοίωτο ανά τα χρόνια είναι ο έντονος, σχεδόν παραληρηματικός ενθουσιασμός και η ομαδική ψύχωση των ακαταπόνητων χορευτών του, είτε σε πανηγύρια είτε σε γιορτές στενότερου κύκλου!

Μπορείτε να παρακολουθήσετε στο Yοutube πολλά βίντεο με Καβοντορίτικους χορούς (προτείνω έναν τέτοιο χαρακτηριστικό, με τίτλο "Καβοντορίτικος - Κάρυστος”, από την εκπομπή το αλάτι της Γης).

Καλή συνέχεια εύχομαι σε ό,τι όμορφο και δημιουργικό κάνετε, Εύβοιας φίλοι!
Ναταλία Νάτσου-Παπακωνσταντίνου/Εκπαιδευτικός